Podatek u źródła, czyli WHT nierzadko zaskakuje przedsiębiorców prowadzących współpracę międzynarodową. Choć brzmi skomplikowanie, jego zasady są jasno określone – dotyczy on konkretnych dochodów i ma chronić interes fiskalny państwa.
Co to jest podatek u źródła, czyli WHT?
Jak można dowiedzieć się na szkoleniach z podatków prowadzonych przez firmę REWOLUCJA UMYSŁÓW, podatek u źródła, znany również jako WHT (Withholding Tax), to szczególny rodzaj podatku dochodowego, ponieważ jest on pobierany przez płatnika w momencie wypłaty należności na rzecz odbiorcy. W praktyce oznacza to, że firma lub instytucja wypłacająca wynagrodzenie nie przekazuje całej kwoty kontrahentowi, lecz potrąca z niej określoną część i odprowadza ją do urzędu skarbowego.
Podatek ten dotyczy głównie dochodów osiąganych przez podmioty zagraniczne na terytorium Polski. Jego celem jest zapewnienie, by państwo mogło pobrać należny podatek od zysków, które powstają na jego obszarze, nawet jeśli beneficjent nie ma tu siedziby ani miejsca zamieszkania. WHT obejmuje zarówno osoby fizyczne, jak i prawne, a jego wysokość i zakres zależą od rodzaju dochodu oraz ewentualnych umów międzynarodowych o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Co obejmuje podatek u źródła?
Nie każda transakcja międzynarodowa wiąże się z koniecznością zapłaty podatku u źródła. Dotyczy on tylko tych przychodów, które zostały jednoznacznie wymienione w przepisach podatkowych. Chodzi przede wszystkim o dochody z praw autorskich i pokrewnych, takie jak sprzedaż lub licencjonowanie oprogramowania. WHT obejmuje również należności wynikające z przekazania tzw. know-how, czyli wiedzy:
- technicznej,
- handlowej,
- naukowej,
która ma wartość gospodarczą.
Do wydatków objętych obowiązkiem w ramach WHT należą także różnego rodzaju usługi niematerialne – doradcze, księgowe, prawne, reklamowe, badania rynku, przetwarzania danych, a także zarządzania czy HR. To właśnie w tych obszarach dochodzi najczęściej do wypłat dla zagranicznych kontrahentów, dlatego ustawodawca uznał, że należy od nich pobierać podatek w miejscu, w którym powstaje dochód.
Kogo dotyczy podatek u źródła?
Podatek u źródła dotyczy głównie nierezydentów, czyli podmiotów, które nie mają w Polsce siedziby ani miejsca zamieszkania, ale uzyskują tutaj dochód. Przykładowo, jeśli zagraniczna firma świadczy usługi doradcze dla polskiego przedsiębiorstwa, to to właśnie polska strona – jako płatnik – ma obowiązek potrącić odpowiednią kwotę podatku przed dokonaniem wypłaty.
Co ważne, WHT może obejmować również krajowych rezydentów w sytuacjach, gdy wypłacane są dywidendy lub inne dochody z udziału w zyskach osób prawnych. W praktyce oznacza to, że nie tylko zagraniczne spółki, ale także polskie podmioty muszą brać ten podatek pod uwagę.
Z punktu widzenia przedsiębiorców oznacza to konieczność dokładnego sprawdzenia, czy kontrahent jest rezydentem podatkowym w Polsce, czy za granicą, i czy istnieje odpowiednia umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Jakie stawki obowiązują w podatku u źródła?
Wysokość podatku u źródła zależy od rodzaju wypłacanego dochodu. W polskich przepisach stosuje się różne stawki – najczęściej 19% lub 20%. Stawka 19% dotyczy dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.
Z kolei 20% obowiązuje m.in. w przypadku należności za usługi:
- doradcze,
- prawne,
- reklamowe,
- księgowe,
a także odsetek i należności licencyjnych. Jednak te wartości mogą się zmieniać w zależności od postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jeżeli między Polską a krajem kontrahenta obowiązuje taka umowa, możliwe jest zastosowanie niższej stawki lub całkowite zwolnienie z podatku. W takim przypadku konieczne jest jednak przedstawienie certyfikatu rezydencji podatkowej, który potwierdza, że odbiorca należności podlega opodatkowaniu w swoim kraju. Brak tego dokumentu skutkuje koniecznością pobrania podatku według krajowej stawki, nawet jeśli umowa międzynarodowa przewiduje niższą.
W jakich sytuacjach stosuje się podatek u źródła?
Podatek u źródła ma zastosowanie wtedy, gdy dochód jest uzyskiwany na terytorium Polski, ale odbiorca nie jest polskim rezydentem podatkowym. Obejmuje to m.in. sytuacje, gdy polska spółka wypłaca:
- odsetki,
- dywidendy,
- wynagrodzenie licencyjne,
- należności za określone usługi zagranicznemu kontrahentowi.
WHT pojawia się również w kontekście międzynarodowych usług artystycznych, sportowych, transportowych czy doradczych. W niektórych przypadkach może dotyczyć też wynagrodzeń członków zarządu, dyrektorów lub osób wykonujących wolne zawody. Choć WHT wydaje się prosty w teorii, jego stosowanie w praktyce bywa skomplikowane, zwłaszcza gdy w grę wchodzą umowy międzynarodowe, limity kwotowe lub zwolnienia wynikające z przepisów unijnych. Nie powinno zatem nikogo dziwić, ze dlatego coraz więcej firm korzysta z pomocy doradców podatkowych, którzy pomagają weryfikować obowiązki i unikać ryzyka błędnego poboru.